Eigen Risico Dragen voor de Ziektewet
De ziektewet is een werknemersverzekering en daarmee een verplichte verzekering voor alle werknemers in Nederland. Sinds 1 januari 2013 is de wet BeZaVa (Beperking Ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid Vangnetters) van kracht. De overheid wil hiermee het ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid terugdringen onder werknemers zonder (vast) dienstverband, de zogenaamde vangnetters (zie onderstaande uitleg). Het doel van de BeZaVa is om de uitstroom uit de ziektewet te versnellen en de instroom in de WIA te beperken. De overheid ziet dit terugdringen van het verzuim als verantwoordelijkheid van werkgevers.
Wat zijn vangnetters?
Kortweg zijn er vangnetters met en zonder werkgever waarop de ziektewet mogelijk van toepassing is.
De vangnetter met werkgever is de groep medewerkers die ziek is door:
- Zwangerschap en bevalling
- Orgaandonatie
- Werknemers met een No-risk polis
- Werknemers die onder compensatieregeling oudere en voormalig langdurig werkeloze vallen.
Voor deze groep ontvangt een werkgever altijd een ziektewetuitkering van het UWV. Zij worden hiermee gecompenseerd in de loondoorbetaling bij ziekte. De werkgever dient zelf een aanvraag te doen bij het UWV als er sprake is van een van deze situaties. UWV keert de werkgever de uitkering uit en werkgever betaald zijn medewerker het loon gewoon door.
De vangnetter zonder werkgever is de groep medewerkers die:
- Ziek zijn op het moment dat hun contract afloopt
- Ziek worden binnen 4 weken na einde dienstverband en geen andere verzekeringsgrond hebben (zoals WW-uitkering of andere werkgever)
- Uitzendkrachten met een uitzendbeding in het contract (Fase A+)
- Werknemers met een fictief dienstverband (stagiaire met SV-loon, thuiswerkers en freelancers)
- Oproepkrachten en invalkrachten zonder arbeidscontract
- Werknemers die de AOW-gerechtigde leeftijd hebben bereikt waarvoor nog niet de maximale 13 weken loondoorbetaling is betaald.
Gedifferentieerde premie betalen of Eigen Risico Dragen voor de Ziektewet?
Het doel van de wet BeZaVa is de uitstroom uit de ziektewet te versnellen. Werkgevers betalen daarom via de Werkhervattingskas (Whk) een zogenaamde “gedifferentieerde premie” voor de ziektewet. Deze premie is voor elke werkgever anders. Daarbij speelt de grootte van het bedrijf, de sector en de loonsom een rol. Ook de in- en uitstroom van de ziektewet bepaalt mede hoe hoog deze premie is. Deze werkgevers zijn dan publiek verzekerd voor de ziektewet, dus bij het UWV. Oftewel het UWV neemt de rol van de werkgever over als er sprake is van één van de vangnet situaties (voor werknemers zonder werkgever).
Een werkgever kan ook “eigenrisicodrager” worden voor de Ziektewet. Dit betekent dat de werkgever ervoor kiest om (o.a. financieel) verantwoordelijk te blijven voor (ex)-werknemers tijdens ziekte en het risico zelf blijft dragen. Als een werkgever eigenrisicodrager is betaalt hij een risicopremie aan een verzekeraar (als hij herverzekerd is) of hij draagt zelf de uitkeringslasten van de ziektewet. Hij betaalt dan dus geen gedifferentieerde premie via de Whk. Het UWV blijft wel een (controlerende) rol spelen bij het eigenrisicodrager schap.
Verzuimbegeleiding bij eigenrisicodrager ziektewet
Ook voor (ex)-werknemers die in de ziektewet terecht komen geldt de Wet Verbetering Poortwachter. Voor werknemers met een werkgever is dat vanzelfsprekend. Maar dit geldt dus ook voor de (ex)-werknemer zonder werkgever welke in de ziektewet komt.
De verzuimbegeleiding bij werkgevers die eigenrisicodrager zijn voor de ziektewet verloopt bij vangnetters zonder werkgever iets anders dan bij de werkgever die publiek bij het UWV verzekerd is. PM Verzuim begeleid werkgever en werknemer bij het volledige proces.
Een korte opsomming van de stappen die doorlopen moeten worden als eigenrisicodrager:
- Eindigt het dienstverband binnen de 104 weken dan moet uiterlijk 6 weken na laatste dag van het dienstverband een ziekmelding gedaan worden bij het UWV.
- Er moet bepaald worden of de ziektewet claim geoorloofd is, oftewel is iemand daadwerkelijk ziek voor zijn eigen oorspronkelijke arbeid?
- Is er sprake van ziekte en/of gebrek? Aangeraden wordt deze beoordeling door de bedrijfsarts te laten doen. Zij alleen mogen vaststellen of de beperking die iemand ervaart een rechtstreeks en medisch te objectiveren gevolg zijn van ziekte of gebrek.
Bovenstaand bepaald of er recht is op een ziektewet uitkering.
Vervolgens moet de hoogte en duur van de uitkering ook bepaald worden. Deze dagloonberekening kan de werkgever zelf doen of met behulp van het UWV. Er volgt vervolgens een beschikking van het UWV met de dagloonbepaling en duur van de uitkering.
Wettelijke plichten werkgever en werknemer
Is de werkgever eigenrisicodrager voor de ziektewet dan moet de werkgever de verzuimbegeleiding doen voor zijn (ex)-werknemer. Is hij publiek verzekerd dan doet het UWV de verzuimbegeleiding.
Dat betekent dat de eigenrisicodrager ook als het zijn (ex)-werknemer betreft, moet zoeken naar passende arbeid in Spoor 1 (dus bij de oorspronkelijke eigen werkgever). De eigenrisicodrager ziektewet is op dezelfde wijze als elke andere werkgever verantwoordelijk voor de re-integratie van zijn (ex)-werknemer in het 1e en 2e spoor. Na het einde dienstverband zet hij de re-integratie voort alsof de werknemer nog bij hem in dienst is. Dit brengt met zich mee dat hij de mogelijkheden in Spoor 1 moet blijven onderzoeken en zo mogelijk tot herplaatsing moet overgaan. Ook het onderzoeken en aanbieden van passende arbeid behoort tot de verantwoordelijkheden.
Verplichtingen werknemer
Een (ex)-werknemer die recht heeft op een ziektewetuitkering heeft ook diverse plichten. Komt de (ex)-werknemer deze plichten niet na kan de werkgever (via het UWV) of het UWV zelf een maatregel opleggen. De uitkering kan dan tijdelijk of blijvend, geheel of gedeeltelijk geweigerd worden.
De plichten van de werknemer zijn:
- Tijdig ziekmelden en (deel) herstel melden
- Meewerken aan onderzoek/ behandeling
- Voldoende meewerken aan re-integratie (ook passende arbeid)
- Opvolgen controlevoorschriften (bezoek aan bedrijfsarts/ behandelaar/ casemanager).
Tijdens zijn ziekte moet de (ex)-werknemer er alles aan doen zo snel mogelijk weer beter te worden. Daarbij dient hij de adviezen van de bedrijfsarts voor een bepaalde handeling of medisch traject op te volgen.
Ziektewetgerechtigden en vakantie
In de ziektewet is geen bepaling opgenomen over hoeveel dagen iemand met vakantie mag. Neem in uw verzuimprotocol op dat de werknemer de vakantie uiterlijk 14 dagen voor vertrek moet melden. Er kunnen redenen zijn voor de eigenrisicodrager om de vakantie te weigeren als de reis het herstel zou belemmeren. De casemanager van PM Verzuim kan hierover advies geven.
Een werkgever mag een (ex)-werknemer niet verbieden om op vakantie te gaan. Ook mag de werkgever hem niet verplichten naar Nederland te komen voor een bezoek aan de bedrijfsarts.
Samengevat
Eigen risico dragen voor de ziektewet heeft voordelen (u betaald geen premie binnen de Whk en hebt meer grip op de schadelast) maar het kent ook wat nadelen (financiele verantwoordelijkheid voor de ziektewetuitkeringen en verantwoordelijk voor de re-integratie van de (ex)-werknemers).
PM Verzuim begeleidt de werkgever gedurende het gehele proces. Van verzuimbegeleiding voor werkgevers die publiek verzekerd zijn bij het UWV tot en met de volledige begeleiding voor eigenrisicodragers van de ziektewet.
Notabene: overal waar in dit artikel gesproken wordt over hij kan ook zij gelezen worden.
Bronnen: PM Verzuim/ CS-opleidingen/ VeReFi